Sigortalının çalışırken geçirdiği tüm hastalıklar meslek hastalığı olarak nitelendirilememektedir. Hastalığın yükümlülük süresi içerisinde meydana gelmiş olması gerekmektedir. Yükümlülük süresi; sigortalının meslek hastalığına sebep olan işinden fiilen ayrıldığı tarih ile meslek hastalığının meydana çıktığı tarih arasında geçen en uzun süreyi ifade etmektedir. Bazı durumlarda ise hastalığın meslek hastalığı olduğunun tespiti için kişinin o işte belirli bir süre hastalık yapıcı etkenlere maruz kalması gerekmektedir 

Bir hastalığın meslek hastalığı olarak kabul edilebilmesi için aşağıdaki şartların bir arada bulunması gerekmektedir. 

• Hastalığa yakalanan kişinin sigortalı olması 

Meslek hastalığına tutulan bir kişinin meslek hastalığı nedeniyle hak sahibi olabilmesi için 5510 sayılı kanun gereği ‘sigortalı’ olması ön görülmüştür. Fakat işçinin sigortalı olmadığı ve meslek hastalığının kurumca tespit edilmemesi hallerinde hem meslek hastalığının tespiti; hem de sigortalılığın tespiti davaları açılarak, hastalığın ve sigortalılığın tespitinin yapılması mümkündür.

• Hastalıkla çalışmanın veya çalışma ortamının arasında zorunlu nedensellik bağı olması 

Meslek hastalığının sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden ortaya çıkması gerekmektedir. Meslek hastalığı ile işçinin yaptığı iş arasında bir illiyet (nedensellik) bağı bulunması zorunludur.

• Hastalık şartı 

− Meslek hastalığı listesinde yer alması, 

− Kişinin ilgili hastalık maruziyet değerinin üstünde maruziyeti olması, 

− Hastalığın yükümlülük süresi içinde çıkması, 

− Meslek hastalığının yetkili hastanelerde hekim raporuyla belirlenmesi gerekmektedir.

• Kurum Sağlık Kurulu tarafından onaylanması 

Kişinin hastalığının meslek hastalığı olduğu yönünde Kurum Sağlık Kurulu’nun raporu ile onaylanması gerekmektedir. Kurumca gerekli görüldüğü hallerde, işyerindeki çalışma şartlarını ve buna bağlı tıbbi sonuçlarını ortaya koyan denetim raporları ve gerekli diğer belgelerin incelenmesi sonucu Kurum Sağlık Kurulu tarafından tespit edilmesi zorunludur. Bir kişinin hastalığının Kurum Sağlık Kurulu tarafından meslek hastalığı olarak kabul edilmediği hallerde, Yüksek Sağlık Kurulu’na itiraz edilebilir. Yüksek Sağlık Kurulu tarafından verilen karara karşı da meslek hastalığının tespiti davası açılabilmektedir. Meslek hastalığının ne derece maluliyete sebep olduğu da Kurum Sağlık Kurulu tarafından belirlenmekte olup, tespit edilen maluliyet oranına karşı da itiraz yolu açıktır. 

• Aynı şartlar altında deneysel olarak meydana getirilebilen hastalıklar olması 

Meslek hastalıkları çalışılan veya yapılan işin niteliğinden dolayı meydana geldiğinden, bu hastalıkların belirli mesleklerde ya da çalışma gruplarında sık görülmesi; yani aynı şartlar altında çalışan kişilerde görülme olasılığının fazla olduğu hastalıklardan olması; aynı şartlar altında deneysel olarak meydana getirilebilen hastalıklar gerekmektedir.